Misvel farið með tryggingafélögin

Milestone og aðrir fyrrverandi eigendur Sjóvár gengu grimmt á sjóði félagsins ólíkt eigendum hinna stóru tryggingafélaganna. Samkvæmt frétt Morgunblaðsins greiddu eigendur Sjóvár sér út 19 milljarða króna í arð fyrir árin 2005-2007, þar af um 7 milljarða króna vegna ársins 2007. Eiginfjárstaða tryggingafélagsins var neikvæð um rúma 15 milljarða króna um síðustu áramót og hafa núverandi eigendur, skilanefnd Glitnis og Íslandsbanki, þurft að spýta inn 16 milljörðum króna í nýju hlutafé.

VÍS greiddi eigendum sínum arð upp á 1,8 milljarða króna árið 2008, um 17,6% af eigin fé í árslok 2007, en á sama rekstrarári nam innborgað hlutafé einum milljarði króna sem virðist hafa verið greitt á genginu einum. Nettóáhrifin fyrir Existu námu því 800 milljónum króna.

TM greiddi út 999 milljónir króna í arð vegna ársins 2007, eða 3,9% af eigin fé í árslok 2007. Staða TM versnaði umtalsvert á síðasta ári en félagið tapaði þá 17,6 milljörðum króna sem mestu verður rakið til sölunnar á Nemi í Noregi. Eiginfjárstaðan var komin niður í 10,8 milljarða.

Himinn og haf skildu að rekstur VÍS og Sjóvá í fyrra. VÍS hagnaðist um 240 milljónir króna en Sjóvá tapaði tæpum 30 milljörðum króna.

Það getur því varla verið óeðlilegt að stjórnendur VÍS séu ekki par sáttir við björgunaraðgerðir ríkisins á Sjóvá. Þeir sem sýndu fyrirhyggju og ábyrgð er refsað eins og svo oft áður.

Varasöm tilkynning skilanefndar

Samkvæmt fréttatilkynningu frá skilanefnd Glitnis segir að vátryggingahluti Sjóvár hafi gengið vel á síðasta ári þrátt fyrir að samsetta hlutfall tjóna- og rekstrarkostnaðar á móti iðgjöldum hafi verið 100%! Ég held að enginn geti tekið undir það að tryggingarekstur teljist góður þegar hlutfallið er yfir 100% mörg ár í röð. Til samanburðar hafa tryggingafélag á Norðurlöndum sýnt um 90% hlutfall, sbr. Storebrand og Sampo Group.

Að vísu er ljóst að Sjóvá kemur betur út í samanburði við TM og VÍS þar sem samsetta hlutfallið var 127% hjá TM og 112% hjá VÍS. Á móti skilaði TM, sem er í eigu FL Group, örlítið skárri rekstrarniðurstöðu eða 17,7 milljarða króna tapi. VÍS, sem er í eigu Existu, var hins vegar rekið með 240 milljóna króna hagnaði.

Það er einkennilegt að skilanefnd Glitnis skuli bera svona fullyrðingar á borð. Rekstur íslenskra tryggingafélaga hefur alls ekki verið góður þegar horft er á vátryggingastarfsemina. Fjárfestingastarfsemin hefur verið að greiða niður tryggingahlutann í gegnum árin - hvort sem mönnum (neytendum) líkar það betur eða verr.

Sjóvá tapaði 30 milljörðum króna

Skuldabréf Kaupþings rjúka upp

Skuldabréf í gamla Kaupþingi hafa verið að rjúka upp samkvæmt frétt sem birtist á vb.is, vef Viðskiptablaðsins. Þar kemur fram að lengi vel var hægt að kaupa bréf á 3-4 sent á dollarann en nú hefur verið farið upp í 14-15 sent eða um 85% afslætti. Ástæðan er væntanlega líkleg yfirtaka erlendra kröfuhafa á Kaupþingi, sem væntanlega verður kynnt í vikunni.

Fram hefur komið að meðal kaupenda skuldabréfanna er Deutsche Bank og þá hafa erlendir vogunarsjóðir, sem einmitt veðjuðu á fall íslensku bankanna, keypt skuldabréf Kaupþings grimmt. Ljóst er að þessir fjárfestar gætu grætt verulega á yfirtöku kröfuhafa.

Fyrir nokkrum vikum mælti viðskiptaráðherra sterklega gegn því að íslenska ríkið keypti skuldabréf bankanna á þeim forsendum að íslenska ríkið ætti ekki að taka þátt í slíkum áhættufjárfestingum.

Afskriftir verði opinberaðar

Finnur Sveinbjörnsson fer ótroðnar slóðir og svarar spurningum bloggarans Agnars Þorsteinssonar á bloggi hans. Mér finnst þetta gott framtak hjá Finni og ekki síður svörin sem benda til þess að eitthvað líf sé í bankakerfinu. Nýja-Kaupþing hefur nefnilega í hyggju að taka á skuldavanda heimila og fyrirtækja með sértækum aðgerðum. Það er nefnilega meira en stjórnvöld ætla sér að gera með því að leggja undir sig Gallia Belgica á meðan Rómarborg brennur.

Finnur segir m.a. í svari sínu: " ... Þegar kemur að stærri fyrirtækjum, sem eru of skuldsett en lífvænleg, þá mun bankinn í einhverjum tilvikum leysa fyrirtækin til sín og fyrri eigendur tapa öllu sínu áður en bankinn afskrifar skuldir. En sama nálgun gengur ekki þegar kemur að smáum og meðalstórum fyrirtækjum. Í þeim tilvikum veltur starfsemin oftar en ekki á eigandanum og það er algerlega óraunhæft fyrir reksturinn að bankann krefjist þess að þeir hverfi úr starfi.. En það þarf að lækka skuldabyrðina að öðrum kosti fara fyrirtækin í þrot. Og með fjöldagjaldþroti fyrirtækja kemur enn meira atvinnuleysi og viðvarandi efnahagskreppa. Því verður að afskrifa skuldir, svo einfalt er það."  

Leið Kaupþings gengur m.a. út á það að hjá skuldsettum fasteignaeigendum verði íbúðalán færð niður í 110% af mati sem væntanlega yrði miðað við fasteignamat.

Hitt er svo annað mál að afskriftir sem þessar mun fara misvel í landslýð. Ég teldi réttast að Kaupþing ætti að ýta til hliðar bankaleynd og birta opinberlega nöfn þeirra einstaklinga og fyrirtækja sem fá afskriftir sem þessar rétt eins og gert er við þá einstaklinga sem leita nauðasamninga til greiðsluaðlögunar. Það væri til marks um það gegnsæi og þá upplýsingagjöf sem allir kalla eftir frá nýju bönkunum.

Smjörklípuaðferðin

Valitor grípur til aðferðar sem beitt hefur verið í íslenskum stjórnmálum á undanförnum árum með góðum árangri og kallast smjörklípuaðferðin, þ.e. að snúa vörn í sókn með því að benda á eitthvað annað. Til þess að rifja upp skammtímaminni lesenda þá var einmitt gerð húsleit í höfuðstöðvum Valitors í byrjun mánaðarins að undirlagi Borgunar. Valitor var enn og aftur gefið að sök að hafa misnotað markaðsráðandi stöðu.

Í ársbyrjun 2008 féllust Greiðslumiðlun (Valitor), Kreditkort (Borgun) og Fjölgreiðslumiðlun á að hafa brotið gegn bannákvæðum samkeppnislaga og greiddu samanlagt 735 milljónir kr. í stjórnvaldssektir. Viðurkenndu fyrirtækin að hafa misnotað markaðsráðandi stöðu með aðgerðum sem beindust gagnvart Kortaþjónustunni. Greiðslumiðlun greiddi þar af 385 milljónir króna.

Ætli þessar 735 milljónir hafi dugað til að bæta upp það tjón sem fyrirtæki og neytendur urðu fyrir með hærri kortagjöldum og hærra vöruverði?

Segja Kortaþjónustuna iðna við kvartanir

Skjótið varðhundana

Fjármálaeftirlitið hefur til rannsóknar mál fjögurra blaðamanna, Agnesar Bragadóttur, Egils Helgasonar, Kristins Hrafnssonar og Þorbjörns Þórðarsonar, sem hugsanlega hafa gerst brotleg við lög um fjármálafyrirtæki. Agnes og Þorbjörn eru m.a. sökuð um að hafa brotið bankaleynd með því að birta upplýsingar úr lánabókum GLB og KAUP.

Það þarf ekki einu sinni leikmann til þess að átta sig á því að lög um fjármálafyrirtæki hafa verið sveigð og beygð með illilegum hætti á undanförnum árum. Þarf ekki nema að benda á þær greinar sem snúa að ábyrgð stjórnarmanna, starfsmanna og endurskoðenda.

Íslenskir fjölmiðlar hafa verið sprækir eftir bankahrunið og birt upplýsingar um ýmsa þætti þess í þágu almannahagsmuna. Upplýsingar leka greinilega til fjölmiðla úr öllum áttum, stjórnendum bankanna til mikillar armæðu og virðist sem að rannsókn FME á málefnum blaðamannanna sé að einhverju leyti tilkomin vegna þrýstings frá bönkunum. Bankamenn sem ég tala við gráta enn yfir örlögum sínum og eru fljótir að benda á fjölmiðla sem sökudólga. Þeir stóðu ekki vaktina og birta nú villandi upplýsingar úr gömlu og nýju bönkunum.

Það kæmi mér svo sem ekkert á óvart að fyrsta fólkið, sem yrði varpað í fangelsi vegna bankahrunsins, væru blaðamenn, sem voru að veita almenningi upplýsingar, en ekki eigendur banka, forstjórar og bankastjórar, stjórnmálamenn, endurskoðendur, forsvarsmenn lífeyrissjóða, höfundar peningamálastefnunnar og yfirmenn FME - svo ekki sé minnst á þátt ráðuneytisstjórann Baldurs Guðlaugssonar sem seldi bréfin sín í krafti innherjaupplýsinga eða Gordon Brown sem tók Kaupþing niður.

Ekki veit ég t.d. að dönsku blaðamennirnir, sem voru mataðir af upplýsingum frá skandinavískum bönkum, sem sáu ofsjónum sínum yfir velgengni íslenskra banka, hafi þurft að sæta viðlíka rannsókn frá FME. Enda voru dönsku blaðamennirnir afgreiddir sem vitleysingar af íslensku viðskiptalífi.

Klikkuð útsala

Útsölurnar í IKEA eru víðfrægar - ekki bara fyrir gott verð. Það getur borgað sig að skoða verðmiðann áður en fest er kaup á þessu sængur- og koddaveri: http://ikea.is/categories/56/categories/244/products/7796

MYSKMALVA s/k 150x200/50x60 hvítt/blátt

Vörunúmer: 40151600

ÚTSALA

Verð: 895 kr.

Verð áður: 50 kr.

 

 

Dulbúin vaxtalækkun

Það er ekki bara hlutabréfamarkaðurinn sem hefur hrunið eftir bankahrunið. Samkvæmt Hagsjá Landsbankans er millibankamarkaður nánast horfin. Þannig var engin velta á millibankamarkaði í júnímánuði en bankar fara nú með öll sín krónuviðskipti í gegnum Seðlabankann.

Á sama tíma hafa vextir á millibankamarkaði nálgast innlánsvexti Seðlabankans en fyrir bankahrun fylgdu þeir stýrivöxtum SÍ. Á sama tíma og stýrivextirnir hafa lækkað um 6% á undanförnum mánuðum hafa innlánsvextirnir, eða hinir "eiginlegu stýrivextir kerfisins" eins og greiningardeildin kallar þá, lækkað um 8%. Því hefur átt sér stað dulbúinn vaxtalækkun. Vextir hafa því lækkað meira en margir hafa viljað láta í veðri vaka, þar á meðal hagsmunasamtök atvinnurekenda, og ætti það auðvitað að hjálpa skuldsettri þjóð úr sínum vanda.

Tóku fjóra milljarða í arð

Krafa Björgólfsfeðga um að Kaupþing gefi eftir þrjá milljarða króna vegna fjármögnunar á kaupum þeirra á Landsbankanum hefur vakið gríðarleg hörð viðbrögð í samfélaginu, svo hörð að formaður Samtaka fjárfesta varar við borgarastyrjöld.

Samson eignarhaldsfélag, sem fór með kjölfestuhlut í Landsbankanum, fékk rúma 4,2 milljarða króna í arð frá bankanum á árunum 2003-2007, eða ríflega þriðjung af kaupverði 45% hlutar af ríkinu. Arðgreiðslur dugðu því einar og sér ekki til að greiða kaupverðið.

Arðgreiðslustefna Landsbankans var fremur hófleg og reyndar var enginn arður greiddur út vegna ársins 2007 þrátt fyrir að bankinn hefði skilað nærri 40 milljarða króna hagnaði. Sú ákvörðun hefur eflaust verið til marks um það að menn sáu fram á erfiða tíð og vildu ógjarnan ganga á lausaféð. Hluthafar bankans sáu verðmætaaukningu fyrst og fremst í gegnum gengishækkun hlutabréfa sem eru verðlaus í dag.

Dýrt fyrir ríkið að selja banka

Enn skal þjóðnýta

Þegar sparisjóðirnir BYR og Sparisjóðurinn í Keflavík fóru út í mikla aukningu stofnfjár á árinu 2007 fjármögnuðu gömlu viðskiptabankarnir Glitnir og Landsbankinn að stórum hluta stofnfjáreigendur sparisjóðanna með handveði í bréfunum. Nú standa nýju ríkisbankarnir frammi fyrir þeim vanda að veðin hafa fallið verulega í virði en lánin eru hins vegar orðin það mikil byrði á lántakendum að þeir munu líklega ekki geta staðið í skilum.

Það er ekkert launungarmál að Glitnir, og nú Íslandsbanki, hefur lengi horft girndaraugum til Byrs og nánast talið hann vera deild innan bankans. Allt var lagt í sölurnar að bjarga vanfjármagna Glitni með því að renna innlánsbankanum Byr inn í hann. Og nú gæti bankinn hæglega farið langt yfir leyfilegan eignarhlut í Byr kysi hann að leysa til sín stofnfjárbréf. Það að sameina Íslandsbanka og Byr væri hins vegnar enn ein aðgerð stjórnvalda í þjóðnýtingu fjármálakerfisins hérlendis, þ.e. að renna sparisjóðakerfinu inn í ríkisbankana sem er í mótsögn við fyrri yfirlýsingar sumra ráðherra um að verja eigi sparisjóðina. Ég efast einnig um að stofnfjáreigendur í Byr, viðskiptavinir og starfsmenn séu þeirrar skoðunar um að Byr eigi að renna inn í Íslandsbanka.

Mögulegt að Byr og SPKef renni inn í ríkisbankana