Lánin flutt heim

Rannsóknarnefndin staðfestir kenningu sem hefur verið kölluð "Lánin heim". Hún lýsti sér í því að íslensku bankarnir komu stærstu hluthöfum sínum til bjargar þegar erlendir bankar tóku að kalla eftir auknum tryggingum þegar lánsfjármarkaðir tóku að þorna upp þegar leið á árið 2007 og hlutabréf hríðféllu í verði. Þeir sem báru skarðan hlut frá borði voru á endanum almennir hluthafar og kröfuhafar bankanna og kröfuhafar.

Í skýrslunni eru rakin fjögur dæmi um það hvernig íslenskir bankar lánu eigendum sínum eftir að erlend fjármálafyrirtæki hótuðu að gjaldfella lán: 1. Glitnir lánaði Milestone til greiðslu skuldar við Morgan Stanley. 2. Kaupþing og Glitnir lánuðu Eglu, næststærsta hluthafanum í Kaupþingi, 400 milljóna evra lán eftir að Citibank gerði veðkall í bréfum Eglu í Kaupþingi og hótaði að taka þau yfir. Þessi hlutur hafði upphaflega verið fjármagnaður af Kaupþingi og LÍ og fékk því síðarnefndi bankinn lánið að hluta til aftur í fangið. 3. Glitnir greiddi upp lokagreiðslu á láni hjá Morgan Stanley sem hafði verið veitt FL Group m.a. vegna kaupa á bréfum í Glitni. 4. Landsbankinn lánaði Björgólfi Thor vegna ótta hans um að Deutsche Bank gerði veðkall í bréf hans í Actavis. Við skýrslutöku sagði Sigurjón Þ. Árnason að mönnum hafi verið kunnugt um þá áhættu sem var verið að taka og var því lánað á "rosalega" háum vöxtum.

"Nefndin telur að bankarnir hafi með umræddum lánveitingum að hluta til verið að reyna að lágmarka tjón sitt og bregðast við þeirri stöðu sem þeir höfðu skapað sem var að eiga svo mikið undir afkomu eigenda sinna. Eigi að síður má draga í efa að ákvarðanir bankanna um að greiða upp umrædd lán við erlenda banka hafi verið í þágu hagsmuna almennra hluthafa og kröfuhafa bankans. Með lánveitingunum var umfram annað staðinn vörður um hag skuldsettra eigenda bankanna og þær juku tapsáhættu bankanna sjálfra og hækkuðu kostnaðinn sem á endanum varð við fall bankanna," segir í ályktun nefndarinnar.

Fjármagnaði Kjalar við veðkall